Leiderschapsontwikkeling is een continu proces vol verantwoordelijkheden. Je bent niet alleen bezig met het realiseren van organisatiedoelen, maar je wilt ook je team en de mensen daarin motiveren en meenemen in dat proces. Dat is een flinke uitdaging, en soms vraag je je misschien af: hoe krijg ik iedereen écht mee? Wat zijn de obstakels waar jij als leider tegenaan loopt, en hoe zorg je ervoor dat je niet alleen zelf succesvol bent, maar dat je team je volgt en samen met jou, resultaten behaalt?
1. De relatie: De basis voor succes of stagnatie
Eén van de grootste uitdagingen binnen leiderschapsontwikkeling, is de kwaliteit van de relatie met je teamleden. Hoe zorg je ervoor dat die relatie krachtig en positief is? Want zonder die verbinding is de kans groot dat mensen zich terugtrekken en enkel ‘op de automatische piloot’ meedraaien.
Misschien heb je dat zelf ook al eens gemerkt: je geeft alles om doelen te halen, maar ondanks je inspanningen lijkt je team net niet volledig betrokken te zijn. Ze zijn er wel, maar toch ontbreekt die échte motivatie om er samen voor te gaan. Zonder die verbinding is het lastig om samen tot échte prestaties te komen.
2. De druk van de dagelijkse praktijk: Een valkuil voor leiders
Onder druk vervallen veel leiders, misschien ook jij, in oplossingsgericht gedrag. Logisch: er is vaak weinig tijd en je wilt snel resultaten boeken. De neiging is dan groot om door te pakken, druk te zetten en eisen te stellen. Tegenspraak stel je niet op prijs, omdat dat de vooruitgang remt. Op de korte termijn lijkt dat misschien effectief, maar de kwaliteit van je relatie met je team kan hierdoor afnemen.
Wat er dan gebeurt, is dat mensen zich aanpassen. Ze zeggen niet meer wat ze écht denken of voelen, en er ontstaat een kloof tussen jou en je team. Hierdoor verdwijnt de flexibiliteit en veerkracht die zo belangrijk zijn voor het succes van je organisatie. En voordat je het weet, ga je compenseren en ben je steeds meer controle aan het uitoefenen om alles in goede banen te leiden. Dit kan een onveilige sfeer creëren, waar vermijding en macht centraal staan, in plaats van samenwerking en vertrouwen.
3. Veiligheid en Openheid creëren: De sleutel tot succes
Een belangrijke pijler van leiderschapsontwikkeling is het creëren van een veilige en open cultuur waarin teamleden zich op hun gemak voelen. Zonder deze veiligheid trekken medewerkers zich terug of vertonen ze beschermend gedrag. Dit kan leiden tot een cultuur waarin macht en hiërarchie de boventoon voeren. Als leider is het essentieel om voorbij gedrag te kijken en een diepere verbinding te creëren door open het gesprek aan te gaan over hoe mensen zich voelen. Hoe ze de dingen zien, en wat ze nodig hebben.
4. Navigeren door sociale complexiteit
Als leider opereer je binnen een complexe sociale context waarin verschillende zienswijzen en belangen samenkomen. Dit kan samenwerking versterken, maar het kan ook conflicten en stagnatie veroorzaken als het niet goed gemanaged wordt. Het is jouw taak om de sociale complexiteit te doorgronden en te zorgen dat iedereen de teamdoelstellingen in een breder strategisch kader ziet. Door een duidelijke verbinding te maken tussen het team en de strategische ambitie van de organisatie, help je je team om verder te kijken dan alleen hun eigen belangen.
5. Een reactief team: Hoe dit een uitdaging kan zijn
Herken je dit? Je team lijkt afwachtend te reageren, mensen houden zich stil en delen hun mening pas als je er specifiek om vraagt. Of nog erger: ze zeggen wat ze denken dat je wilt horen in plaats van hun échte gedachten en ideeën te delen. Dit zijn tekenen van een reactief team, en dat is voor jou als leider een flinke uitdaging.
Een reactief team bevindt zich vaak in een afwachtende modus. Teamleden voelen zich mogelijk niet veilig genoeg om hun mening te geven of initiatief te nemen. Dit kan komen door eerdere ervaringen, een gebrek aan vertrouwen, of simpelweg omdat ze de ruimte niet voelen om fouten te maken. Het resultaat? Beslissingen en acties komen vooral bij jou als leider terecht, en teamleden blijven in een passieve rol. Hierdoor benut je niet het volledige potentieel van je team, en je organisatie wordt minder flexibel en wendbaar, wat kan leiden tot stagnatie.
Van reactief naar proactief: Hoe ziet dat eruit?
Wat je wilt, is een proactief team. Een team dat niet afwacht, maar vooruitdenkt en verantwoordelijkheid neemt voor gezamenlijke doelen. Maar hoe ziet dat er precies uit? En belangrijker nog, wat levert het jou op als leider én je team?
Een proactief team bestaat uit medewerkers die:
- Initiatief nemen: Ze komen zelf met voorstellen en oplossingen.
- Verantwoordelijkheid voelen: Ze dragen actief bij aan de gezamenlijke doelen en nemen eigenaarschap.
- Betrokken zijn: Ze voelen zich verbonden met de doelen van de organisatie en zijn gemotiveerd om deze te behalen.
Wat levert dat op? Meer rust en ruimte voor jou als leider. Het team neemt taken op zich en denkt actief mee, waardoor je samen meer bereikt. De organisatie wordt wendbaarder, innovatiever en veerkrachtiger, wat de samenwerking en resultaten ten goede komt.
Wil je meer leren over een proactief team? Lees dan deze blogpost: Van een reactief naar een proactief team
Direct aan de slag met leiderschapsontwikkeling?
Ben je klaar om de volgende stap te zetten in jouw leiderschapsontwikkeling? Bekijk hier ons aanbod van trainingen of lees meer over de Impeccable leadership methode (ILS) die de kern vormt van onze leiderschapstrainingen.