Hoe leer je beter ‘nee’ zeggen?

Ik betrap mezelf er regelmatig op: uit mijn mond hoor ik een ‘ja’ komen, terwijl alles in mijn binnenste heel hard ‘nee’ gilt. Ergens mee instemmen, doen alsof je iets prima vindt, dat is voor mij nou eenmaal makkelijker dan ergens tegenin gaan. Waarom is nee zeggen zo moeilijk? En als ik nee zeg, doet ik het dan wel op de juiste manier?

Nee zeggen gaat om grenzen aangeven

Nee zeggen tegen iemand vraagt een soort stevigheid. Het gaat vaak over een grens aangeven. ‘Nee, dit werkt niet voor mij.’ Of: ‘Nee, dit kan ik niet voor je doen.’ Voor veel mensen voelt nee zeggen als het aanwakkeren van een conflict. Met een ‘ja’ ga je lekker mee met de stroming, je stelt je tenslotte ‘flexibel’ op. Na een ‘ja’ is iets vaak ook daarmee afgedaan, én hoef je het er vervolgens niet meer over te hebben. Zeker als je conflictmijdend bent ingesteld, dan is nee zeggen vaak een heel groot ding.

Bij een ‘nee’ hoort een goed gesprek

Mijn probleem met nee zeggen, begon al op jonge leeftijd bij mijn vader. ‘Nee pa, ik heb daar geen zin in.’ Of: ‘Nee pa, ik wil niet mee op vakantie.’ Maar mijn vader duldde niet zomaar een nee. Hij was dominant, en wilde dat alles ging zoals hij het had bedacht. Maar ik kreeg naarmate ik ouder werd natuurlijk ook steeds meer een willetje. En dat kon soms nogal botsen. Wat ik met mijn vader vaak merkte, is dat door nee te zeggen er meteen spanning ontstond. Ik ging vaak gelijk in de aanval. Nam niet rustig de tijd om uit te leggen waarom ik nee zei. En inderdaad volgde dan vaak een conflict. Dat is bij elke ‘nee’ denk ik ook het grote gevaar. Vaak vergeten we dat het eigenlijk gepaard moet gaan met een goed gesprek.

Ruimte creëren met nee zeggen

Hoe het dan wel moet? Dat ben ik zelf ook nog steeds aan het leren. Ik denk dat ik me moet realiseren dat als we in zo’n patstelling komen, het even tijd nodig heeft zodat ik niet gelijk in de aanval ga. Vaak komen er sterke emoties omhoog op het moment dat je je ‘nee’ uit. Die emoties mogen er best zijn, maar probeer er dan woorden aan te geven. Geef aan wat het met je doet. Of creëer extra ruimte met het nee zeggen. ‘Nee, dit werkt niet voor mij, maar wat wel werkt is…’ Op die manier kun je constructief zijn met nee zeggen.

Zelfreflectie

Om beter te worden in nee zeggen, is het nuttig om voor jezelf na te gaan waarom je het moeilijk vindt om nee te zeggen. Bij welke personen en relaties merk je dit? Bij mij was een gebrek aan zelfvertrouwen een obstakel. Ik was meer bezig met de ander dan met mezelf. Ik stelde mezelf dienstbaar op. Ja zeggen terwijl ik eigenlijk liever nee zeg, doe ik vooral om iemand te pleasen.

Wat mij dan helpt, is om eerst na te denken over de vraag: wat zou er gebeuren in de positieve zin? Hoe kan het nee zeggen mij helpen? Vaak creëert het meer duidelijkheid, wat ook positief is voor de ander. Uiteindelijk zou je de ander daarmee misschien wel meer ‘pleasen’ dan met een ‘ja’.

Wil je hulp bij leren ‘nee’ zeggen of andere persoonlijke ontwikkeling? Neem dan een kijkje op onze Persoonlijke Ontwikkeling pagina!